गोविन्द राज नेपाल,
नेपालमा पछिल्लो समय सबैभन्दा चर्चित विषय केही छ भने त्यो क्रिकेट नै हो । संविधान सभा चुनाव–२ लगत्तै युएईमा भएको टी ट्वेन्टी वल्र्ड कप छनौट प्रतियोगिता, यसमा नेपालले हात पारेको सफलता, नेपालको उत्कृष्ट प्रदर्शन, त्यसपछि नेपालमा भएको स्वागत सम्मान पुरस्कार बधाईका कार्यक्रम र भर्खरै सम्पन्न भएको एक दिवसिय जर्नी टु वल्र्ड कप प्रतियोगिता । इतिहासमै पहिलो पल्ट नेपाल टी ट्वेन्टी विश्व कप क्रिकेटको लागी छनौट भएको छ । विश्वमा अब नेपालको नयाँ परिचय थपिएको छ । यस अघि सगरमाथा र गौतम बुद्धको देशले चिनिने नेपाल अब क्रिकेट खेल्ने देशको रुपमा पनि चिनिने छ र यसमा सारा नेपालीले गर्व गर्नेछ । दुई समुहमा विभाजन गरेर खेलाइएको प्रतियोगितामा नेपाल समुहमा तेस्रो भएको थियो । समुहमा पहिलो हुने टोली सिधै विश्वकपमा छनौछ हुने र बाँकी उत्कृष्ट चार टोलीले अर्को चरणमा प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्ने थियो । आफ्नो समुहबाट तेस्रो भएको नेपालले छनौट खेलमा अर्को समुहमा दोस्रो भएको हङकङलाई अन्तिम बलमा पराजित गर्दै अर्को वर्ष बङगलादेशमा हुने विश्व कप मा छनौट हुन सफल भएको हो । नेपालले हङकङलाई ५ विकेटले पराजित गरेको थियो । अन्तिम ओभरमा १३ रन चाहिएको स्थितिमा नेपाललाई वल्र्ड कपको बाटोसम्म पु¥याउने काम गरेका शरद भेष्वाकरले पहिलो बलमा छक्का र दोस्रो बलमा चौका प्रहार गर्दै नेपालको लक्ष्य सहज बनाएका थिए । तेस्रो बलमा एक रन लिएका शरदले छैटौ बलमा विजयी रन बनाएका थिए ।
नेपालले जित हात पारेको प्रत्येक खेलमा कोही न कोहि खेलाडी चम्कीरहे तर समग्रमा यो जित भने सम्पुर्ण टोलिको नै जित हो । तिन खेलमा नायक बने शरद भेष्वाकर । उनले नेपाललाई अन्तिम ओभरमा जित दिलाए । यसपटक नेपालले ब्याटिङमा पनि उत्कृष्ट प्रदर्शन ग¥यो । बलिङ र फिल्डिङमा पनि नेपालको प्रदर्शन राम्रै रह्यो । यसले के संकेत गर्छ भने यदि टिम भावनामा रहेर खेल खेल्ने हो भने असम्भव भन्ने कुरा केही नरहेको पनि प्रष्ट हुन्छ । प्रतियोगिता अवधिमै पनि विभिन्न विदेशी संचार माध्यमले नेपाली टिमका कप्तान पारस खड्का लाई वन म्यान आर्मीको रुपमा व्याख्या गरेका थिए तर उनले यसलाई अस्वीकार गर्दै आफु टिम भावनामा विश्वास राख्ने र टिमका सम्पुर्ण सदस्यको मेहनत र परिश्रमले नै यो सम्भव भएको बताए । यसरी टिममा एकजुट भएर प्रदर्शन गर्दा उत्कृष्ट नतिजा आउने यसले देखाएको छ । यस्तै नेपाली खेलाडिमा आतमविश्वास पनि बढेको पाइयो । पहिला सानो लक्ष्य पनि पछ्याउन नसक्ने नेपाल अहिले अन्तिम ओभरमा समेत खेल जित्न सक्ने भएको छ । खेलमा नआत्तीकन संयमित भएर प्रदर्शन गर्दा जस्तोसुकै नतिजालाई पनि आफ्नो पक्षमा पार्न सकिन्छ ।
नेपाली राजनीतिलाई पनि यसले ठुलो पाठ सिकाएको ठान्ने नेपालीहरु पनि धेरै छन । राजनीतिमा पनि एक आर्कामा आग्रह पुर्वाग्रह नराखी एक आपसमा मिलेर गए गर्न नसकिने भन्ने कुरा केही नरहेको यसबाट पनि प्रष्ट हुन्छ ।
युएई बाट फकिए लगत्तै नेपालले एक दिन पनि विश्राम नगरी किर्तिपुरमा जर्नी टु वल्र्ड कप प्रतियोगिता खेल्यो । जसमा नेपाल सहित भारत बाट आएको क्लव एअर इन्डिया र डिल्लि वान्डरस तथा सिंगापुरको सहभागिता रहेको थियो । यसमा नेपाल उपविजेता भयो । नेपाली प्रशिक्षक पुवुदु दासानाएकेले यस प्रतियोगितामा नियमित टिममा परिवर्तन गर्दै केहि नया तथा पुराना खेलाडिहरुलाई खेलाएका थिए । उनले आगामी महिना न्युजिल्यनण्डमा हुने एकदिवसीय विश्व कप क्रिकेट छनौटका लागि सबै खेलाडी लाई प्रतियोगितामा खेल्ने अवसर दिएका थिए । यसबाट नै न्युजिल्याण्ड जाने टोलीको निर्धारण हुने सम्भावना रहेको छ । केहि थकान र आरामको अभावमा नेपालले सोचेजस्तो प्रदर्शन त गर्न सकेन तर केहि खेलाडिले आफ्नो प्रतिभा देखाउने र आफुमा भएको क्षमता निखार्ने अवसर भने पाए । यस प्रतियोगितामा नयाँ पेस वलर सोमपाल कामी र रामनरेह गिरीले आफुलाई निखार्ने मौका पाए । युवा खेलाडि नरेश बुढाएर र भेट्रान लेग स्पिनर राजकुमार प्रधानले पनि खेल्ने अवसर पाएका थिए । यस्तै चोटबाट मुक्त भएका अलराउन्डर पृथु बास्कोटाले पनि खेल्ने मौका पाएका थिए ।
भौतिक पुर्वाधारको खाँचो
नेपाल टी ट्वेन्टी विश्व कपमा छानिए लगत्तै विभिन्न बधाई, सम्मान र पुरस्कारको ओइरो नै लाग्यो । राष्ट्रिय खेलकुुद परिषद्को सिफारिसमा सरकारले नेपाली खेलाडिलाई जनही १० लाख दिने निर्णय ग¥यो । क्यानले पनि एक लाख पुरस्कारको घोषण गर्यो । यस्तै विभिन्न निजी संघ संस्थाहरुले पनि सरप्राइज पुरस्कारको घोषण गरेका छन् । पुरस्कारले खेलाडीलाई अझ बढी खेल्न हौसला र प्रेरणा दिन्छ । खेलाडिको मेहनत, टिम भावना, लगातारको प्रशिक्षण र समर्थनको माया र हौसलाले यहासम्म आइपुगेको नेपाली क्रिकेटलाई अब उचित लगानी, भौतिक पुर्वाधार, उचित प्रशिक्षण र फिटनेसको खाँचो छ । तर अब यतिले मात्र पुग्दैन खेल्नको लागि उपयुक्त मैदान, प्रशिक्षण गर्ने इनडोर मैदानहरुको बढीभन्दा बढी खाँचो रहेको छ । आवश्यक उचित पुर्वाधारको व्यवस्था समयमै गर्नुपर्ने देखिन्छ । यस उपलब्धीलाई जोगाईराख्न नेपालले अझ बढी मेहनत गर्नुपर्छ । जसको लागी अझ राम्रो तयारी र पुर्वाधारको आवश्यकता छ । त्यसका लागि आजै बाट सम्बन्धीत पक्ष खेल निकाय र सरकारले केही गर्ने बेला आइसकेको छ ।
अबको नेपालको लक्ष्य भनेको एकदिवसय विश्वकपमा छनोट हुनु र बङगलादेशमा हुने टी ट्वेन्टी विश्वकपको पहिलो चरण पार गर्नु । यी दुवै नेपालको लागि सहज भने छैन तर असम्भव पनि छैन । एकदिवसिय विश्व कप छनोटमा नेपाले चिरपरिचित प्रतिद्धन्दी हरु संग खेल्दै छ । समुहमा नेपालसंगै युएई, हङकङ, स्कटल्याण्ड र क्यानडा रहेका छन । नेपाली प्रशिक्षक र कप्तानले पनि यसलाई सहज रुपमा लिएका छन । अब सवै नेपालीको एउटै लक्ष्य हुनेछ एकदिवसीय विश्वकपमा छनोट हुनु ।
यो लेख मंसिर २३ मा नेपाल जापान डट कममा प्रकाशित भएको थियो ।
