१३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) मा नेपालले ५१ स्वर्ण जित्दै ऐतिहासिक उपल्बधी हात पार्यो ।
नेपालले ५० स्वर्ण पूरा गरेको साग यतिहासमै यो पहिलो पटक हो । भारत १७४ स्वर्ण जित्दै पहिलो भयो। माल्दिभ्सले ३५ वर्षमा पहिलो स्वर्ण यसै संस्करणमा जित्यो । भुटानले पुरुष फुटबलमा फाइनल पुगेर इतिहास बनाएपनि अझै स्वर्ण जित्न सकेन ७ रजत जित्न सफल भयो।
नेपालको लागि पौडी खेलाडी गौरिका सिंहले ४ स्वर्ण जित्दै कीर्तिमान बनाइन्। एकै संस्करणमा ४ स्वर्ण जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडी बनेकीले नेपालका लागि सर्वाधिक चार स्वर्ण जितन् दिपक विष्टको कीर्तिमान बराबरी गरिन् । तेक्वान्दोका दिपकले आठौं देखि ११औं संस्करणसम्म लगातार स्वर्ण जितेका थिए।
गौरिकाको कीर्तिमान यस पटक धरैका लागि उपलब्धी रह्यो। तर १३औं सागमा श्रीलंकन एक खेलाडीले चपचाप ७ स्वर्ण जिते। नेपाली मिडियामा उनको उक्त प्रदर्शनबारे कुनै समाचार पनि आएन।
धेरैले नेपाल र गौरिकाको स्वर्णलाई मात्र ध्यान दिए । अनी नेपालले जितेको ५१ स्वर्णको चर्चा बढी भयो ।
तर १३ औं सागमै श्रीलंकन पौडीबाज म्याथ्यु डंकन अभयसिंगे एक्लैले ७ स्वर्ण जिते । धेरैले उनको स्वर्ण कीर्तिमानबारे जानकारी नै पाएनन् ।
१३औं सागको पौडी डिसेम्वर ५ देखि ९ सम्म सातदोबाटोस्थित स्विमिङ पुलमा भएको थियो । जसमा ३८ इभेन्ट समावेश थियो । भारतले सर्वाधिक २७ स्वर्ण जित्यो । श्रीलंकाले ७ र बाँकी ४ नेपालले जिते । नेपालका लागि ४ वटै स्वर्ण गौरिकाले जिते जस्तै श्रीलंकाका लागि ७ वटै स्वर्ण म्याथ्यु डंकान अभएसिंगेले जिते ।
पहिलो दिन डंकानले २०० मिटर फ्रिस्टायल, १०० मिटर बटरफ्लाई र ४०० मिटर फ्रिस्टायल रिलेमा अन्य तीन खेलाडीसंगै स्वर्ण जितेका थिए।
यस्तै दोस्रो दिन ५० मिटर फ्रिस्टायलमा स्वर्ण जिते। अन्तिम दिन अर्थात मंसिर ९ गते उनले ३ स्वर्ण थपे । अन्तिम दिन उनले १०० मिटर फ्रिस्टायल, २०० मिटर इन्डिभिजुएल मिडले र ५० मिटर बटरफ्लाईमा स्वर्ण जितेका हुन् ।
सन् २०१४ को युथ ओलम्पिकमा प्रतिस्पर्धा गरेका म्याथ्यु डंकानले सन् २०१६ मा भारतमा भएको १२ औं सागमा पनि ७ स्वर्ण नै जितेका थिए ।
सन् १९९६ मा जन्मिएका म्याथ्यु डंकानले सन् २०१६ मा ब्राजिलमा भएको रियो ओलम्पकिमा पनि खेलेका थिए। उनले ९ वटा इभेन्टमा श्रीलंकाको राष्ट्रिय कीर्तिमान बनाएका छन् ।
काठमाडौं : १३औं दक्षिण एसियादी खेलकुद साग मंगलवारबाट औपचारिक रुपमा सकिएको छ । फेरी एक पटक पदक तालिकामा भारतको दबदबा कायम रहँदा आयोजकले नेपालले पनि एउटै संस्करणमा धेरै स्वर्ण जितेर ऐतहासिक सफलता हात पारेको छ ।
खासमा यो पटक साग आयोजना गर्नु नै नेपालको लागि ठूलो कीर्तिमान जस्तै भएको छ । भौतिक पूर्वाधारको चुनौतीका बावजुत पनि विभिन्न आरोह अवरोह शंक आशंकाबीच १३औं साग १० दिनको स्ञचालनपछि आज सकिएको छ ।
यसबीचमा मैदान भित्र मैदान बाहिर खेलाडीको प्रदर्शन स्वर्ण संख्या देखि विभिन्न पक्षमा कीर्तिमान बने । सागको ३५ वर्षे इतिहासमा १७ वटा संस्करण भइसक्नुपर्ने बेला भएको १३औं संस्करणमा धेरै कीर्तिमानहरु बने ।त्यसमा पनि मख्य १३ कीरतिमान यस प्रकार छन् ।
१ तेस्रो पटक नेपालमा ढाकाको कीर्तिमान बराबरी
साग तेस्रो पटक नेपालमा आयोजना भएको हो । सन् १९९४ मा पहिलो संस्करण नै नपालमा आयोजना भएको सागको आठौं संस्करण सन् १९९९ मा नेपालमा आयोजना भएको थियो । यसअघि दुवै पटक आयोजना गरेको काठमाडौं तीन साग गर्ने ढाकापछि पहिलो शहर बनेको छ । यद्यपी यस पटक पोखरामा ८ र जनकपरमा १ खेल भए ।
काठमाडौंले ३ साग आयोजना गर्ने बंगलादेशको ढाका शहरको कीर्तिमान बराबरी गरेको हो । ढाका सन् १९८५ को पहिलो सन् १९९३ को छैटौँ र सन् २०१० को ११औं साग आयोजना भएको थियो ।
२ एउटै संस्करणमा सर्वाधिक स्वर्ण
सन् १९९९ मा आठौं संस्करण आयोजना गर्नुअघि सम्म नेपालको खातामा जम्म १५ स्वर्ण मात्र थियो। आठौंबाटै सागमा भित्रिएको तेक्वान्दो र करातेबाट २८ स्वर्ण जित्दा नेपालले ऐतिहासिक रुपमा ३१ स्वर्ण जित्दै पदक तालिकामा दोस्रो स्थान हासिल गरेको थियो । यस पटक त्यो कीर्तिमानमा नेपालले सुधार गर्दै ५१ स्वर्ण जित्यो । १२ संस्करणसम्म ७१ स्वर्ण जितेको नेपालले यस पटक एउटै संस्करणमा त्यसको दुई भाग स्वर्ण जित्यो । नेपालले हरेक संस्करणमा कम्तीमा एक स्वर्ण भने जित्दै आएको छ ।
१९९९ को आठौं सस्करणलाई छाड्ने हो भने बाँकी ११ वटा सागमा जितेको भन्दा नेपालल यस पटक एउटै सागमा धेरै स्वर्ण जितेको हो ।
३ गौरिकाको कीर्तिमान
पौडीकी गौरिकाले यस पटक कसैले नसोचेको कीर्तिमान बनाइन् । पौडी सकिएपछि स्वयंम गौरिकाले समेत भनेकी थिइन् कि मलाई थाहा थिए यती गोल्ड मेडल आउँछ भनेर ।तर मिहिनेत र लगनशिलाताका कारण १७ वर्षीय गौरिकाले व्यक्तिगत इभन्६मा प्रतिस्पर्धा गरेकी ६ मध्ये ४ इभेन्टमा नयाँ कीर्तिमान सहित स्वर्ण जितिन् ।
बेलायतमा आमा बुबा संग बस्दै आएकी गौरिकाले हरेक स्वर्ण जित्दा नै कीर्तिमान बनेको थियो। त्यसबेहक उनले एउटै संस्करणमा चार स्वर्ण जितेर अहिलेसम्म नभएको कीर्तिमान बनाइन् । यस्तै तेक्वान्दोको दिपक विष्टसंगै सागमा सर्वाधिक चार स्वर्ण जित्ने नेपाली खेलाडी बनिन्। विष्टले लगाता चार सागमा चार स्वर्ण जितेका थिए ।
४ फुटबलमा कीर्तिमान
फुटबल नेपालको मात्र नभएर विश्वकै चर्चित खेल । यो समूह खेल भएकोले अन्य खेलमा जित स्वर्ण जितपनि यसमा एउटै स्वर्ण जित्नुल पनि ठूलो अर्थ र महत्व राख्छ । १३औं सागको अन्तिम दिन समापन अघि नेपालले पुरुष फुटलमा भुटानलाई हराएर लगातार दुई संस्करणमा स्वर्ण जित्यो । अनी समग्रमा यो नेपालको चौथो स्वर्ण थियो । नेपालले साग फुटबलमा सर्वाधिक ४ स्वर्ण जित्ने पाकिस्तानको कीर्तिमान बराबरी गर्यो । नेपालले यसअघि सन् १९८४ को पहिलो र १९९३ को छैटौँ संस्करणमा स्वर्ण जितेको थियो।
यस्तै सन् २००४ बाट यू२३ टिम खेलाउन थालेपछि यसअघि पाकिस्तानले मात्र लगाता दुई संस्करणमा स्वर्ण जितेको थियो । नेपालले पनि १२औं र १३औं संस्करणमा स्वर्ण जितेर त्यो कीर्तिमान पनि बराबरी गरिदियो ।
५ बक्सिङमा कीर्तिमान
सागको ३५ वर्षे इतिहासमा अहिलेसम्म ४ खेल मात्र सबै संस्करणमा समावेश भएको छ । त्यसमा फुटबल एथ्लेटिक्स पौडी र बक्सिङ हो । पहिलो संस्करणदेखि निरन्तर यी खेलहरु सागमा भइरहेका छन् । फुटबलमा नेपालले चार संस्करणमा स्वर्ण जितेको छ । पहिलो संस्करणमा जितेको थियो र अहिले १३औं संस्करणमा पनि जितेको छ । संयोगबस बक्सिङले पनि पहिलोमा पनि स्वर्ण जितेको थियो र १३औं मा पनि जित्यो।
नेपालको लागि सागमा पहिलो स्वर्ण नै बक्सिङ खेलाडी स्व पुरस्करध्वज शाहीबाट आएको थियो।
बक्सिङको अर्को कीर्तिमान पनि छ । अहिलेसम्म भएको १३ वटै संस्करणमा बक्सिङमा नेपालले कुनै न कुनै पदक जितेको छ ।
६ बक्सिङकै मिनुको स्वर्ण कीर्तिमान
नेपालले सन् १९९९ मा घरेलु भूमिमा भएको आठौं सागमा दुई स्वर्ण जितेको थियो। त्यतिबेला दाजुभाई प्रकाश थापा मगर र रामचन्द्र थापा मगरले स्वर्ण जितेका थिए । प्रकाश अहिले प्रशिक्षकको भूमिका थिए र दुई दशकपछि नेपालले बक्सिङमा स्वर्ण जित्यो ।
२० वर्षपछि नेपाललाई बक्ङमा स्वर्ण दिलाएकी मिनु गुरुङले अर्को कीर्तिमान पनि बनाइन। उनी सागमा स्वर्ण जित्ने पहिलो नेपाली महिला बक्सर समेत बनिन् । मिनुले फाइनलमा भारतीय खेलाडी शिक्षालाई ५-० ले पराजित गर्दै स्वर्ण जितेकी हुन् ।
यस्तै नेपाललाई अर्को स्वर्ण भुपेन्द्र थापा मगरले दिलाए । यसअघि दुई पटक भारतमा गएर भारतीय खेलाडीसंग हारेका भुपेन्द्र यस पटक घरमै कुटाई खाएर पछि हट्टे पक्षमा थिएनन्। त्यसैले विश्व च्याम्पियनसिप खेलिसकेका कमनवेल्थ गासमा रजत विजेता भारतीय बक्सर मनिस कौषिक विरुद्ध शुरुदेखि नै आक्रमक खेल्दै ५-० को शानदार जित हात पारे।
७ सन्तोषीको कीर्तिमानी स्वर्ण
सागमा एथ्लेटिक्सतर्फ नेपाली म्याराथनको छुट्टै इतिहास छ । लेजेण्ड्री धावक बैकुण्ड मानन्धरले पहिलो देखि तेस्रो संस्करणसम्म लगातार तीन स्वर्ण जित्दै कीर्तिमान बनाएका थिए पछि तेक्वान्दोका दिपक विष्टले लगातार चार स्वर्ण जित्द त्यो कीर्तिमान तोडे । स्प्रिन्टमा नेपाल कमजोर भएपनि मध्यम र लामोदूरीमा नेपालले राम्रो प्रदर्शन गर्दै आएको छ । यस पटक सन्तोषी श्रेष्ठले महिला १० हजार मिटर भारतीय खेलाडीलाई ०.०१ सेकेण्डले पछि पार्दै स्वर्ण जितिन् । उनी सागमा स्वर्ण जित्ने पहिलो महिला खेलाडी समेत बनिन् । पहिलो स्वर्ण जितपछि सबैको अपेक्षा र स्वर्ण जित्नैपर्ने झका कारण सन्तोक्षीले ५ हजार मिटरमा भने स्वर्ण जित्न सकिनन् । उनलाई पछ्याउ गोपिचन्द्र पार्कीले पुरुष ५ हजार मिटर किरण सिंह बोगटीले म्याराथनमा स्वर्ण जिते । नेपालले २४ वर्षपछि म्याराथनमा स्वर्ण जितेको हो ।
८ सन्जु चौधरीको कीर्तिमानी स्वर्ण
पोखरामा भएको भारोत्तोलनमा सन्जु चौधरीले भार बहन गर्दै कीर्तिमान मात्र बनाइन् सागमा स्वर्ण जित्ने पहिलो नेपाली महिला भारोत्तोलक समेत बनिन् । नेपालले भारोत्तनमा यसअघि सन् २००६ को दशौँ संस्करणमा मात्र स्वर्ण जितेको थियो। श्रीलंका भएको सागमा कमल बहादुर अधिकारीले स्वर्ण जितेका थिए । यस पटक नेपालले दुई स्वर्ण जित्दा सन्जुले पहिलो स्वर्ण जितिन् । महिला ५९ केजी तौल समूह्यमा सन्जुले श्रीलंकन खेलाडी भन्दा १० केजी बढी भार बहन गरिन् ।
सन्जुले स्न्याचमा ७४ र क्लिन एण्ड जर्कमा ९७ गरी कूल ११ कजी भार बहन गर्दै तीनवटै विधामा राष्ट्रिय कीर्तिमान सहित स्वर्ण जितेकी हुन् ।
९ अन्जली चन्दको विश्व कीर्तिमान
अन्जली चन्दले स्वर्ण पदक त जितिनन् तर उनको प्रदर्शनले भने विश्व कीर्तिमान नै बनायो । पोखरामा भएको महिला क्रिकेटमा उनले लिग चरणको खेलमा माल्दिभ्स विरुद्ध अविश्वनिय प्ररद्शन गरिन्। ३.१ ओभर बलिङ गरेकी अन्जलीले विपक्षीलाई कुनै रन नदिई ६ विकेट लिइन् । साथै उनले पछिल्लो ३ विकेट लगतार लिँदै ह्याट्रिक विकेट पनि पूरा गरिन् ।
१० साइक्लिङ र ट्रायथलनमा पहिलो स्वर्ण
साइक्लिङ र ट्रायथलन दुवै एड्भेन्द्बर स्पोर्ट्स हुन् । ट्रायथनल र यसअघि १२औं संस्करणबाट सागमा समावेश भएको हो । यस पटक घरमै आयोजना हादा नेपालले दुवै खेलमा स्वर्ण जित्यो । पोखरामा भएको ट्रायथलनमा नेपालले पहिलो स्वर्ण जित्दा सोनी गुरुङले पहिलो दिनमै स्वर्ण जितिन् । साथै उनी ट्रायथलनमा स्वर्ण जित्ने पहिलो महिला खेलाडी समेत बनिन् । साइक्लिङ स्विमिङ र दौड गरी तीन फरक विधाको खेल एउटैमा समावेश हुने ट्रायथलन आफैमा कठिन खेल समेत हो । ट्रायथलनमा नेपालका लागि अर्को स्वर्ण हिमाल टमाटाले जिते ।
यसैगरी नेपालले सायक्लिङमा चार स्वर्ण जित्यो। डाउनहिलमा निश्मा श्रेष्ठ र राजेश मगरले नेपालका लागि स्वर्ण जिते । यस्तै क्रस कन्ट्रीमा लक्ष्मी मगर र बुद्धि बहादुर तामाङले स्वर्ण जिते ।
११ कुस्तीमा पहिलो स्वर्ण
१३औं सागमा जनकपुरमा एक मात्र खेल भएङ्को थियो कुस्ती त्यसमा नेपालले एक मात्र स्वर्ण जित्यो तर ऐतिहासिक । कुस्तीमा नेपालले सागकै पहिलो स्वर्ण जित्दा संगिता धामीले इतिहास रचिन् । महिला ५५ केजी तौल समूहमा उनले बंगलादेशकी सकिरा सरकारिनेलाई ४-१ ले पराजित गर्दै नेपालको लागि ऐतिहासिक स्वर्ण दिलाइन् ।
१२ गल्फमा सुवासको कीर्तिमानी दुई स्वर्ण
खेल पर्यटनलाई सहयोग पुर्याउने खलेको रुपमा चिनिन्छ गल्फलाई । पछिल्लो पटक नेपालका युवा गल्फरले उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्दै आएका छन् घरेलु प्रतियोगिता र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा पनि । यस पटक सागमा गल्फले स्वर्ण जित्नेमा नेपाल गल्फ संघ पनि ढुक्क नै थियो। नेपाललाई सागमा पहिलो स्वर्ण जिताउन भाग्यमानी खेलाडी सबास बने । उनले गल्फको व्यक्तिगत र टिम इभेन्ट दुवैमा स्वर्ण जितेर कीर्तिमान बनाए । १७ वर्षीय सवासले टिम इभेन्टमा भने शुक्र बहादुर टंक कार्की र निराजन तामाङसंग मिलेर स्वर्ण जिते ।
१३ मन्डे र आयशाको एकै दिन दुई स्वर्ण
र अन्त्यमा मन्डेकाजी श्रेष्ठ र आयशा शाक्यको २-२ स्वर्ण । हुनत गौरिका सिंहले एउटै संस्करणमा ४ स्वर्ण जितेर कीर्मान बनाइन् सबैलाई छायाँमा पारिन् । तर १३औं सागको पदकको छिनोफानो हुन थालेको पहिलो दिन अर्था सागको दोस्रो दिनै २-२ स्वर्ण जित्ने खेलाडी हुन करातेका मन्डेकाजी श्रेष्ठ र तेक्वान्दोकी आयशा शाक्य ।
फरक यत्ति हो यी दुवै खेलाडीले एकै दिन २ स्वर्ण जितेका थिए । १३औ सागमा नेपालको लागि पहिलो स्वर्ण दिलाएका मन्डेकाजील श्रेष्ठले एकल काता र टिम कातामा स्वर्ण जिते ।उनले महसस तामाङ र प्रविण मानन्धरसंग मिलेर टिम कातामा स्वर्ण जितेका हुन् ।
उता आयशा शाक्यले यसअघि सन् २०१० को ११औं सागमा फाइटतर्फ स्वर्ण जितिसकेकी थिइन् । २०१६ मा उनी रजतमा सिमित भइन्। तर यस पटक आयशाले फरक विधा तेक्वान्दोको पुम्सेमा २ स्वर्ण जितिन्। पुम्सेको २९ केजीमाथी महिलामा आयशाले पहिलो स्वर्ण जितिन् । यस्तै २९ केजीमाथी पियरमा उनले सन्जिव कुमार ओझासंग मिलेर स्वर्ण जितिन् ।
….. यी भए १३ संस्करणकालाई प्रतिनिधित्त गर्ने १३ कीर्तिमान । यस बाहेक पनि नेपालका खेलाडीले केही खेलमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गरे ।
तेक्वान्दोका सक्षम कार्की १३औं सागमा स्वर्ण जित्ने भाग्यमानी खेलाडी बने। १३औं सागमा नेपालको २९औं स्वर्ण जितेका सक्षम सागमा नेपालको लागि सयौँ स्वर्ण जित्ने खेलाडी बने। नेपालले १२औं संस्करणसम्म ७१ स्वर्ण जितेको थियो। सक्षमको स्वर्णसंगै नेपालको सागमा स्वर्ण १०० पुगेको थियो। सागमा नेपालको समग्रमा स्वर्ण संख्या १२२ पुगेको छ ।
यस बाहेक नेपालको महिला भलिबल टिम महिला बास्केटबल टिम महिला कबड्डी टिमले ऐतिहासिक रजत पदक जिते । उनीहरुद्ये पहिलो पटक फाइनल पुग्दै कीर्तिमान बनाए अनी रजत जितेका हुन् ।
यस्तै महिला म्याराथनमा पनि नेपालले सागमा पहिलो पदक जिते ।नेपालकी पुष्पा भण्डारीले १३औं सागमा रजत जित्दै उक्त कीर्तिमान बनाइन् ।
लक्ष्य राखेको भन्दा एक बढी अर्थात ५१ स्वर्ण जित्दै १३औं दक्षिण एसियादी खेलकुद सागमा नेपालले ऐतिहासिक उपलब्धी हात पार्यो ।
यसमा पौडीबाज गौरिका सिंहले एक्लै चार स्वर्ण जितिन्। मन्डेकाजी श्रेष्ठ आयशा शाक्य र सुवास तामाङले व्यक्तिगत र टिम इभेन्ट गरी २-२ स्वर्ण जिते । केही खेलका खेलाडीले सागमै पहिलो स्वर्ण जित्ने महिला खेलाडीको कीर्तिमान बनाए । यस्तै ट्रायथलन गल्फ कुस्ती साइक्लिङ जस्ता खेलबाट नेपालले सागमा पहिलो स्वर्ण पायो।
एकै संस्करणमा ४ स्वर्ण जित्दै कीर्तिमान बनाउने पौडी खेलाडी गौरिका सिंह
बक्सिङमा २० वर्षपछि भारोत्तोलनमा १४ वर्षपछि नेपालले स्वर्ण जित्दा एथ्लेटिक्समा २४ वर्षपछि म्याराथनमा स्वर्ण जित्यो ।
तेक्वान्दोका सक्षम कार्की सागमा नेपालको लागि सागमा सयौँ स्वर्ण जित्ने भाग्यमानी खेलाडी बने।
नेपालका लागि सागमा सयौं स्वर्ण जितेका तेक्वान्दो खेलाडी सक्षम कार्की
१३औं सागको पहिलो स्वर्ण पाकिस्तानी कराते खेलाडी साइदाले जितेकी थिइन् भने नेपालका लागि करातेका मन्डेकाजीले जितेका थिए। अन्तिम स्वर्ण भने पुरुष फुटबलबाट नेपालले जित्यो।
१३औं सागमा नेपालका लागि स्वर्ण जित्ने खेल र खेलाडी
कराते :
मण्डेकाजी श्रेष्ठ (एकल काता)
मण्डेकाजी श्रेष्ठ, महसुस तामाङ, प्रविण मानन्धर (टिम काता, पुरुष )
काठमाडौं : पुरुष फुटबलमा नेपालले भुटानलाई पराजित गर्दै स्वर्ण जितेपछि १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुदको समापन समारोह शुरु भएको थियो । त्रिपुरेश्वरसथित दशरथ रंगशालमा करिब ३ घण्टा चलेको उक्त समारोहमा पाकिस्तानलाई १४औं साग आयोजनाको झण्डा दिँदै १३औं संस्करणको भव्य समापन भएको छ ।
मंसिर १५ गते औपचारिक रुपमा शुरु भएको १३औं साग काठमाडौं पोखरा र जनकपुरमा गरी १० दिनसम्म सञ्चालन भएको थियो ।
प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले रंगशालमा उपस्थित हुन नसकेपनि समापन समारोहलाई भिडियो प्रविधिबाट सम्बोधन गर्दै साग व्यवस्थित र भब्य रुपमा सम्पन्न भएकोमा हर्ष व्यकेत गरे। उनले प्रतियोगितालाई सफल पार्न खट्ने र सहभागी हुने सबैलाई नेपाल सरकारका तर्फबाट धन्यबाद पनि दिए।प्रधानमन्त्री ओलीले आगामी दिनमा खेलकुदको अझ बिकासका लागि सरकारले प्रयाप्त पहल गर्ने प्रतिबद्धता जनाए । प्रधानमन्त्री साग सकिएको भोलीपल्टै बुधवार खेलाडीलाई बोलाएर विशेष प्याकेज घोषणा गर्दैछन्।
कार्यक्रमका प्रमुख अतिथी रहेका उपप्रधान एवं रक्षा मन्त्री ईश्वर पोखरेलले नेपालले सागको १३औं संस्करण ऐतिहासिक रुपमा सम्पन्न गरेकोमा हर्षित भएको बताए । ३५ बर्षअघि नेपालबाटै शुरु भएको सागको १३ औं संस्करण ऐतिहासिक साबित भएको चर्चा गर्दै उहाँले यो सफलताले बिश्वसामु नेपालको शिर अझ उचो भएको बताए । उपप्रधानमन्त्री पोखरेलले सगरमाथाको देश नेपाल अब खेलका माध्ययमबाट पनि बिश्वसामु चिनिने उल्लेख गरे ।
युवा तथा खेलकुदमन्त्री जगतबहादुर (सुनार) विश्वकर्माले प्रतियोगिता ऐतिहासिक रुपमा सफल भएकोमा खुसी ब्यक्त गर्दै सहभागि राष्ट्र, खेल ब्यबस्थापक, खेलाडीलगायत सबैलाई धन्यबाद दिए ।
स्वागत मन्तब्य ब्यक्त गर्दै नेपाल ओलम्पिक कमिटीका अध्यक्ष जीवनराम श्रेष्ठले प्रतियोगिताको सफलताले खेल क्षेत्रमा अझ उर्जा र उत्साह जागेको बताए ।
राष्ट्रिय खेलकुद परिषदका सदस्यसचिब रमेशकुमार सिलबालले यो प्रतियोगिताको ऐतिहासिक सफलताले नेपालले जस्तो सुकै अबस्थामा पनि गर्न सक्छ भन्ने सन्देश दिएको बताए । यसअघि दुई–दुई पटक सरेको प्रतियोगिता आफू सदस्य–सचिब भएको चार महिनाभित्रै सम्पन्न गर्न सकिएको भन्दै उनले सफलताका लागि खट्ने सबैलाई धन्यबाद दिए ।
समापनका अवसरमा १४ औं सागको आयोजक राष्ट्र पाकिस्तानलाई झण्डा हस्तान्तरण गरिएको थियो । सो अवसरमा बिभिन्न आकर्षक झाँकी, मार्चपास, सांस्कृतिक कार्यक्रम, आतिषबाजीलगायतका बिशेष प्रस्तुतीहरु प्रदर्शन गरिएको थियो ।
प्रधानमन्त्री ओलीले बुधबार खेलाडीहरुलाई बधाई ज्ञापन गर्दै खेल क्षेत्रका लागि बिशेष प्याकेजको घोषणा गर्नुहुने सो अवसरमा जानकारी गराईएको थियो ।
भारतलाई सर्वाधिक स्वर्ण, नेपालाई ५१ स्वर्ण
सधैँ जस्तै भारतले पदक तालिकामा दबदबा कायम राख्दा नेपालले १३औं सागमा ५१ स्वर्ण जित्यो। ५० स्वर्ण जित्ने लक्ष्य राखेको नेपालले १ स्वर्ण थप्न सफल भयो। यसले सन् १९९९ मा नेपालले आठौं आयोजना गर्दा जितेको ३१ कीर्तिमानलाई तोड्यो । नेपालले ५१ स्वर्ण ६० रजत र ९५ कास्य जित्दै दोस्रो स्थान हात पार्यो । आठौंमा पनि नेपाल दोस्रो नै भएको थियो। यस्तै भारत १७४ स्वर्ण ९३ रजत र ४५ कास्य सहित कूल ३१२ पदक जित्दै पहिलो भयो ।
तेस्रो भएको श्रीलंकाले ४० स्वर्ण ८३ रजत र १२८ कास्य गरी कूल २५१ पदक जित्यो । पाकिस्तान ३१ स्वर्ण ४१ रजत र ५९ कास्य सहित १३१ पदक जितेर चौथो भयो भने बंगलादेश १९ स्वर्ण ३२ रजत र ८७ कास्य गरी १३८ पदक जितेर पाँचौ भयो ।
३५ वर्षे इतिहासमा पहिलो स्वर्ण जितेको माल्दिभ्सले १ स्वर्ण र ४ कास्यसहित कूल ५ पदक जित्यो । सातौँ भएको भुटानले स्वर्ण जित्न सकेन । तर ७ रजत र १३ कास्यहसित २० पदक जित्यो ।
काठमाडौं : गौरिका सिंह नेपाली ‘स्विमिङ सेन्सेसन’। सागमा कीर्तिमानी ४ गोल्ड मेडल विनर अनी एकै सागमा ४ गोल्ड जित्ने नेपाली खेलाडी । १३औं साग शुरु हुने बेलासम्म सागमा लगातार चार स्वर्ण जित्ने खेलाडीको कीर्तिमान तेक्वान्दोको दिपक विष्टको नाममा थियो। त्यो अघि म्यारान धावक बैकुण्ठ मान्नधरले लगातार तीन स्वर्ण जितेका थिए ।
अब दिपक र बैकुण्ठसंगै अर्को नाम पनि नेपाली खेलकुदमा अगाडि आउने भएको छ । पौडीकी गौरिका सिंह पनि सागमा ४ स्वर्ण जित्ने खेलाडी बनेका छन् अर्थात सागमा सर्वाधिक ४ स्वर्ण जित्नेमा अब दिपक संगै गौरिका पनि थपिएकी छनि । साथै एकै संस्करणमा धेरै स्वर्ण जित्नेमा भने गौरिका अगाडि छिन् ।
…..
पौडिबाज गौरिका सिंहले सोमवार आफ्नो अन्तिम व्यक्तिगत इभेन्टमा प्रतिस्पर्धा गर्नुअघि सबैले सोचेका थिए स्वर्ण नै जित्छिन् । तर १०० मिटर फ्रिस्टायलमा हिट उनको टाइमिङ राम्रो थिएन । हिटमा उनको टाइमिङ तेस्रो थियो । गौरिका १ मिनेट ००.२१ सेकेण्डसहित तेस्रो स्थानमा थिइन् । पहिलो भएकी भारतकी शिभांगी सिंहले ५८.६६ सेकेण्डको समय निकालेकी थिइन् । यस्तै भारतकै अन्नी जैन १ मिनेट ००.२१ सेकेण्ड सहित दोस्रोमा थिइन्। त्यसैले के होला भन्ने अन्यो पनि थियो । जसैल इभेन्ट शुरु भयो नेपाली गौरिका र भारतकी शिभांगी सिंह उही गतिमा अगाडि बढे । दुवै खेलाडी संगै संगै पौडिरहेका थिए। कसल जित्छ भन्ने अनुमान गर्न गाह्रो थियो। तर १०० मिटर फ्रिस्टायलमा अन्त्यमा गौरिकाले ति दुवै भारतीयलाई पछि पार्दै नै बाजी मारिन् । र तोडिन कीर्तिमान बनाइन् नयाँ कीर्तिमान।गौरिकाले ५८.१३ सेकेण्डमा दूरी पूरा गर्दा शिभांगीले ५८.१५ सेकेण्ड लगाइन्। २ मिलिसेकेण्डले मात्र गौरिकाले स्वर्ण चुमिन्।
१३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद साग अन्तर्गत पौडीको अन्तिम दिन अर्थात सोमवार सातदोबाटोस्थित पौडी पुलमा भएको १०० मिटर फ्रिस्टायल इभेन्टको कहानी हो यो ।
मेडल सेरेमोनीपछि गौरिका त्यसबेला अनौठो लागेको बताइन् । ‘दर्शकबाट एकदमै हुटिङ आइरहेको थियो मलाई त शुरुमा थाहा नै थिएन । हेर्नै डर लाग्यो को जितेको भनेर। पछि मैले जितेछ।’ गौरिकाले भनिन् । ‘मैले ४ स्वर्ण जित्छु भन्ने थाहा थिएन।’
गौरिकाले हरेक इभेन्टमा प्रतिस्पर्धा गर्दै नै नेपाल र दर्शकको अपेक्षा स्वर्ण नै हुन्थ्यो गौरिकाले पनि त्यसलाई न्याय गरिन् । उनले प्रतिस्पर्धा गरेको सबै इभेन्टमा पदक जितिन्।
पौडीको सम्पूर्ण इभेन्ट सकिएपछि उनकी आमा गरिमा राणाले एक पटक सबै मेडल गौरिकालाई लगाइदिइन्। जतिबेला उनी सञ्चारकर्मीसंऊ कुरा गरिरहेकी थिइन्। यतिका मेडलले गाह्रो भएको छैन भन्ने प्रश्नमा गौरिकाले भनिन् ।अ अली गह्रौँ भएको छ । साँच्चै उनलाई जितेको मेडल र कीर्तिमानले केही बोझ थपेको प्रष्ट हुन्थ्यो ।
सोमवारै अन्तिम परतिस्पर्धा थियो महिला ४०० मिटर मिडले रिले । यसमा गौरिकासहित डुआना लामा टिसा शाक्य र अनुशिया तन्डुकारको जोडीले कास्य जिते । शुरुमै पौडिएका गौरिका दोस्रो स्थानमा थिइन्र तर त्यसपछिका खेलाडीले उनि जत्तिकै प्रदर्शन गर्न नसक्दा नेपाल तेस्रो हुँदै कास्यमा सिमित भएको हो ।
पौडीका समावेश ३८ इभेन्ट मध्ये २७ वटामा स्वर्ण जित्दै भारत टिम च्याम्पियन बन्यो। दोस्रव भएङ्को बंगलादेशले ७ स्वर्ण जित्यो । गौरिकाको कीर्तिमानी ४ स्वर्णको मद्दतमा नेपालले ४ स्वर्ण सहित कूल १२ पदक जित्यो। नेपालले रजत र कास्य पनि ४-४ वटै जित्यो।
त्यसमा गौरिकाले २ रजत जितिन् भने २ रजत डुआना लामाले जितिन्। यस्तै ३ कास्य गौरिका सम्मिलित रिले टिमले जित्यो । एक कास्य भने टिसा शाक्यले जितिन्।
एकै संस्करणमा ४ स्वर्ण कीर्तिमान
कीर्तिमानको पर्याय बनेकी गौरिकाले हरेक इभेन्टमा टाइमिङको कीर्तिमान सहित कीर्तिमानी स्वर्ण जितिन्। गौरिकाले जितेको हरेक स्वर्ण पदक आफैँमा कीर्तिमान हो ।
गौरिकाले यस पटक ४ स्वर्ण जितिन् । हरेक स्वर्णको आफ्नै कीर्तिमान छ । पौडीको पहिलो दिन गौरिकाले २०० मिटर फ्रिस्टायलमा स्वर्ण जितिन् । यो नेपाली खेलाडीले सागमा पौडीतर्फ जितेको पहिलो व्यक्तिगत स्वर्ण थियो। यसअघि सन् १९९९ मा नेपालले महिला रिलेमा स्वर्ण जितेको थियो ।
गौरिकाले २०० मिटर ब्याकस्ट्रोकमा दोस्रो दिन स्वर्ण जितिन् । यो एउटै सागमा उनले जितेको दोस्रो स्वर्ण थियो । १३औं सागमै करातेका मन्डेकाजी श्रेष्ठ र तेक्वान्दोका आयशा शाक्यले २-२ स्वर्ण जिते । तर मन
डे र आयशाले एक स्वर्ण व्यक्तिगत र अर्को टिममा जितेका थिए । गौरिकाले पहिलो र दोस्रो स्वर्ण नै एकलमा जितेकी थिइन् । यस्तै उनले ४०० मिटर फ्रिस्टायलमा आइतवार स्वर्ण जित्दै अर्को कीर्तिमान बनाइन् । लेजेण्ड्री म्याराथन धावन बैकुण्ड मान्नधर र तेक्वान्दोकै आयशा शाक्यको ३ स्वर्णको कीर्तिमान गौरिकाले बराबरी गरिन्। साथै एकै सागमा ३ स्वर्ण जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडीको कीर्तिमान आफ्नो नाममा लेखाइन् ।
पौडीको अन्तिम दिन सोमवार १०० मिटर फ्रिस्टायलमा स्वर्ण जित्दै गौरिकाले अर्को कीर्तिमान बनाइन्। एकै सागमा ४ स्वर्ण जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडी बनिन्। साथै सागमा ४ स्वर्ण जित्ने कीर्तिमानी खेलाडी दिपक विष्टको कीर्तिमान समेत बराबरी गरिन् । नेपालका लागि सागमा ४-४ स्वर्ण जित्नेमा अब दिपकसंगै गौरिकाको नाम समेत आउँछ । तर दुवैको सफलता भने केही फरक छ । दिपकले ११ वर्षमा चार संस्करण लगातार खेल्दै लगातार स्वर्ण जितेका थिए ।जन आफैँमा एउटा अभुतपूर्ण सफलता हो। उनले सन् १९९९ मा नेपालमै भएको आठौं सागमा पहिलो स्वर्ण जितेका थिए । यस्तै २००४ को नवौँ साग २००६ को दशौँ साग र २०१० को ११औं सागमा लगातार स्वर्ण जितेका थिए ।
गौरिकाले भने धेरै इभेन्ट खेल्ने पाउने फाइदा उठाइन्। उनले यस पटक ९ इभेन्टमा प्रतिस्पर्धा गर्दा ४ इभन्टमै स्वर्ण जितिन्। यसले पनि गदरिकालाई एकै संस्करणमा धेरै स्वर्ण जित्न सहयोग पुग्यो ।
काठमाडौं : आइतवार साढे चार भइसक्दा पनि नेपालले कुनै स्वर्ण जित्न सकेको थिएन । १३औं सागको दोस्रो दिनदेखि सातौँ दिनसम्म नेपालले लगातार स्वर्ण जितेको थियो । आठौं दिन कतै नेपाल स्वर्ण बिहिन त हुँदैन भन्ने लाग्न थालिसकेको थियो । तर साढे चारपछि केही मिनेटकै अन्तरमा नेपालले दुई स्वर्ण जित्यो । पौडीमा गौरिका सिंहले व्यक्तिगत तेस्रो स्वर्ण जित्दा जुडोकी देविका खड्काले पनि स्वर्ण जितिन्।
गौरिकाले एकै संस्करणमा तीन स्वर्ण जित्ने कीर्तिमान बनाइन्।
………………..
१३औं दक्षिण एसियाली खेलकुदको पहिलो दिन मंसिर १५ गते औपचारिक उद्घाटन मात्र भयो । १६ गते दोस्रो दिनदेखि विभिन्न खेल शुरु भयो नेपालले पहिलो दिनै १५ स्वर्ण जित्यो ।
नेपाललाई पहिलो स्वर्ण दिलाएका करातेका मन्डेकाजीश्रेष्ठले दुई विधामा स्वर्ण जिते एकै दिन ।
यस्तै तेक्वान्दोकी आयशा शाक्यले पनि त्यसपछि एकै दिन दुई स्वर्ण जितिन्।
नेपालले एउटै संस्करणमा अहिलेसम्म जितेको स्वर्ण २ नै थियो।
तर जलपरी गौरिका सिंहले १३औं सागमा त्यो सबै कीतर्मान तोड्दै नयाँ कीर्तिमान बनाइन्। उनले एउटै सागमा ३ स्वर्ण जितेर नयाँ कीर्तिमान बनाएकी हुन् ।
आइतवार ४०० मिनटर फ्रिस्टायलमा गौरिकाले भारतीय खेलाडीलाई पछि पार्दै १३औं सागमा व्यक्तिगत तेस्रो स्वर्ण जितेकी हन्। पहिलो दिन उनले २०० मिटर फ्रिस्टायलमा स्वर्ण जित्द सागमा व्यक्तिगततर्फ स्वर्ण जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडीको कीर्तिमान बनाएकी थिइन्। त्यसपछि उनले २०० मिटर ब्याकस्ट्रोकमा स्वर्ण जितिन्। १०० मिटर ब्याकस्ट्रोकमा भने उनी रजतमा सिमित भएकि थिइन्।
गौरिकाल ४०० मिटर फ्रिस्टायलमा निर्धारित दुरी ४ मिनेट २५.२८ सेकेण्डमा पुरा गरिन् ।
आइतबार नै भएको ५० मिटर ब्याकस्ट्रोकमा भने उनी रजत पदकमा सिमित भइन् । यस स्पर्धामा भारती मन्ना राजिव पटेलले स्वर्ण जितिन्। पटेलले २८.९४ सेकेण्डमा निधारित दूरी पूरा गर्दा गौरिकाले २९.७८ समयमा दूरी पूरा गरिन् ।
आइतवार १ स्वर्ण १ रजत र १ कास्य जितेकी गौरिका एक्लैलै ३ स्वर्ण २ रजत र २ कास्य जितिसकेकी छिन् । आइतवार भएको ८०० मिटर महिला फ्रिस्टायल रिलेमा पनि गौरिकासहित डुआना लामा टिसा शाक्य र अनुसिया तन्डुकारको टोलीले नेपाललाई कास्य दिलाए । अझै अन्तिम दिनको खेल हुनै बाँकी छ।
यस्तै डुआना लामाले पनि दोस्रो रजत जित्ने क्रममा आइतवार २०० मिटर बटरफ्लाइमा उनले रजत जितेकी हुन् । उनले निर्धारित दुरी २ मिनेट २२.१६ सेकेण्डमा पूरा गरेकी थिइन् । यो स्पर्धामा भारतकी अपेक्षा डेलालीले स्वर्ण पदक जितिन्। उनले निर्धारित दूरी २ मिनेट २१.८३ सेकेण्डमा परा गरिन्।
पौडीमा गौरिका र डुआनाले पदक जित्दा आइतवारबाटै शुरु भएको जुडोमा नेपालले सबै सात तौल समूहमा पदक जित्यो । देविका खड्काले नेपाललाई पहिलो दिन स्वर्ण दिलाउँदा मनिता श्रेष्ठ प्रधान इन्द्र श्रेष्ठ र सन्जित डंगोलले रजत जिते। यस्तै सोमिया भट्ट निर्मला घर्ती मगर र उमेश मगरले कास्य जिते।
पहिलो दिन जुडोमा नेपालले १ स्वर्ण ४ रजत र २ कास्य जितेको छ।
स्वर्ण जित्ने क्रममा देविकाले भारतकी टोकास गायत्रीलाई पराजित गरिन् । देविकाले सबै तीन विपक्षीलाई पारजित गरेकी हुन् ।
यस्तै फाइनल पुगेका अन्य ४ नेपाली खेलाडी भने पराजित भए। पुरुष ६६ केजी मुनि नेपालका इन्द्र बहादुर श्रेष्ठ फाइनलमा भारतका जस्लिन सिंहसँग पराजित भए । महिला ५७ केजी मुनि नेपालकी मनिता श्रेष्ठ प्रधानले रजत जितिन् । मनिता फाइनलमा भारतका खेलाडीसँग पराजित भईन्।
पुरुष ७३ केजी मुनि सन्जित डंगोल फाइनलमा श्रीलंकाका नुवानसँग पराजित भए । यस स्पर्धामा भुटान र भारतले कास्य जित्यो ।
यस्तै महिला ६३ केजीमुनि नेपालकी निर्मला घर्ति मगले रजत जितिन् । यसमा भारतकी निरुपमा देवीले स्वर्ण जित्दा बंगलादेश र श्रीलंकाले कास्य जित्यो ।
नेपालकी सोमिया भट्टले महिला ४८ केजी मुनि नेपालकी सोमिया भट्टले कास्य जितिन् । भारतले स्वर्ण र श्रीलंकाले रजत जित्दा अर्को कास्य पाकिस्तान जित्यो ।
पुरुष ६० केजी मुनि नेपालका उमेश मगरले कास्य जिते । यस स्पर्धामा भारतले स्वर्ण, श्रीलंकाले रजत र अर्को कास्य भुटानले जितेको छ ।
फुटबलमा नेपाल लगातार दोस्रो पटक स्वर्ण नजिक पुगेको छ। लिग चरणको अन्तिम खेलमा आइतवार बंगलादेशलाई १-० ले पारजित गर्दै नेपालले स्वर्णका लागि भुटानसंऊ फाइनल भेट पक्का गरेको हो ।दशरथ रंगशालमा उपस्थित १५ हजार दर्शकको अगाडि नेपालका लागि सनिल बलले ११औ मिनेटमा कप्तान सुजल श्रेष्ठको पासमा एक मात्र गोल गरे।
यस्तै बक्सिङमा आइतवार थप ३ नेपाली खेलाडीले फाइनलमा स्थान बनाए। यसअघि ६ नेपाली खेलाडीले फाइनलमा स्थान बनाउदै कम्तीमा रजत पक्का गरिसकेका छन्। बक्सिङमा नेपालका कूल ९ मुक्केबाझ फाइनलमा पुगेका छन्। यस्तै ६ खेलाडीले कास्य पदक पक्का गरेका छन्।
बक्सिङमा फाइनल पुग्ने नेपाली खेलाडीहरु
महिला तर्फः ललिता महर्जन (४८ केजी), माला राई (५१ केजी) मिनु गुरुङ (५४ केजी), संगीता सुनार (६० केजी), पूनम रावल (६४ केजी)
पुरुष तर्फः आशिष दुवाडी (९१ केजी भन्दा माथि), भूपेन्द« थापामगर (६४ केजी) सनिल शाही (६० केजी), गणेश प्रधान (८१ केजी)
काश्य पदक पक्का हुने नेपाली खेलाडीहरु
सुशील थापामगर, पूरन राई, अर्जुन सिगु, तेज बहादुर देउबा, बिकास लामा, चन्द्रकला थापा
काठमाडौं : धैरै सयपछि दशरथ रंगशालमा फुटबल हेर्न दर्शक भरिएको थियो । यस्तोमा नेपालले माल्दिभ्स विरुद्ध पुनरागमन जित निकाल्यो । २० वर्षपछि घरेलु भूमिमा दक्षिण एसियाली खेलकुद खेलिरहेको नेपाल १३औं संस्करणमा पनि स्वर्ण जित्ने लक्ष्यमा छ । स्वर्णको लागि एक स्टेप अगाडी बढ्ने क्रममा नेपालले शनिवार रंगशालामा उपस्थित करिब १५ हजार दर्शक अगाडि माल्दिभ्स विरुद्ध पुनरागमन जित हात पारेको हो ।
करिब ५ वर्षपछि दशरथ र्गशालमा यसै सागमार्फत फुटबल फर्किएको हो । यसअघि नेपालले भुटान र श्रील्कासंग खेल्दा रंगशालमा दरक भरिएको थिएन । भरिएको दर्शक अगाडी खेल्ने खेलाडीको चाहना शनिवार आएर पूरा भयो । दर्शकले खेलाडीलाई भरपुर साथ दिए खेलाडीले पनि निराश पारेनन्। एक गोलले पछि पर्दा समेत दुई गोल फर्काएर खेल जिते र ३ अंक उपहार दिए । दर्शकले मेक्सिकन वेभ भाइकिङ क्लाप अनी हुटिङमार्फत खेलाडीलाई पूरा खेलअवधीभर समर्थन गरे।
१८औं मिनेटमा गोलकिपर विकेश कुथुको ग्लतीमा कारण माल्दिभ्सले गोल गर्दै अग्रता दिलाएका थिए। तर ४३औं मिनेटमा अभिषेक रिजालले नेपालको लागि बराबरी गोल फर्काए भने ५२औं मिनेटमा अनन्त तामाङको हेडर गोल नेपालको जितमा निर्णायक बन्यो ।
१९९९ मा काठमाडौंमै भएको आठौं सागमा फुटबलतर्फ नेपाल फाइनलमा बंगलादशसंग पराजित भएको थियो । नेपालले लिगको अन्तिम खेल आइतवार त्यही बंगलादेशसंग खेल्नेछ। अब नेपालले फाइनल खेल्नका लागि बंगलादेशसंग जित वा बराबरो नतिजा निकाल्नुपर्नेछ । पराजित भएमा भने नेपाल र बंगलादेशको समान ७ अक हुनेछ र हेड टु हेडमा ब्गलादेश अगाडी रहँदै फाइनल पुग्नेछ । शनिवारै श्रीलकालाई ३-० ले पराजित गरेपछि भुटान ४ खेलबाट ९ अंक जोड्दै लिगको शीर्ष स्थानमा रहेर फाइनल पुगिसकेको छ।
काठमाडौं : १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद सागमा नेपालको ४२औं स्वर्ण ४२.१९५ को म्याराथनबाट आयो । मंसिर २१ गते बिहान काठमाडौंको मौसम चिसो थियो । दिनभरी नै मौसम भने उस्तै नै रह्यो । तर बिहानको सो माहोल सागको म्याराथनले ततायो । यसअघि बिरलै नाम सुनिएका किरण सिंह बोगटीले सागमा नेपाललाई म्याराथनबाट स्वर्ण जिताए ।
अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिता डेब्यु अनी त्यसमा पनि म्याराथन अनी स्वर्ण यो भन्दा खुशी र गर्वको कुरा के हुन सक्छ । २ घण्टा २१ मिनेट १७ सेकेण्डको समय सहित किरण सिंहले स्वर्ण जिते ।
किरण शनिवार बिहान रंगशालको गेटबाट छिर्दा नै एउटा अटोठका साथ छिरेका थिए कि त फस्ट हुन्छु कि आठौं ।
उनको पहिलो इच्छा पूरा भयो । भारतीय खेलाडीलाई पछि पार्दै किरणले म्याराथनमा स्वर्ण जिते । जुन नेपालले २४ वर्षपछि सागमा जितेको हो । यसअघि नस् १९९४ मा भारतको मदरसामा भएको सातौँ सागमा टिका राम बोगटीले नेपालको लागि म्याराथनमा स्वर्ण जितेका थिए । सन् २०१० मा बंगलादेशमा भएको ११औं सागमा पनि नेपालका राजेन्द्र भण्डारिले स्वर्ण जितेका थिए तर आयोजकको गम्भिर गल्तीका कारण निर्धारित दूरीमा केही कमी हेकोले अन्तमा त्यो रोड रेसमा परिणत भएको थियो ।
दुई दशकपछि नेपाललाई स्वर्ण जिताउँदा किरण सिंह भने खासै खुशी पनि देखिएनन् दुखी पनि देखिएनन् । अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा स्वर्ण जितेपछि खेलाडीले निकै खुशी मनाउँछन् । तर किरण सिंह भने म्याराथनमा स्वर्ण जित्दा पनि हर्ष न बिस्ताम स्टाइलमा बसिरहेका थिए ।
भारतीय खेलाडीलाई शुरुदेखि नै पछाडी पारेका किरणले अन्त्यसम्म त्यसलाई कायम राख्दै स्वर्ण जितेका हुन् । तेस्रो सागमा नेपालकै बैकुण्ड मानन्धरले राखेको २ घण्टा १५ मिनेटको कीर्तिमान अहिलेसम्म कसैले तोड्न सकेको छैन । यस पटक बैकुण्ड लगायत सबैको अपेक्षा नै थियो नेपाली खेलाडीले नै स्वर्ण जित्छ भन्ने त्यो पूरा भएको छ । तर बैकुण्डको चाहना नेपाली खेलाडीले नै उनको कीर्तिमान तोडियोस् भन्ने थियो । त्यो भने यसपटक लाई टरेको छ ।
मंसिर १५ गते औपचारिक रुपमा उद्घाटन भएको १३औं सागमा दोस्रो दिनबाट नै स्वर्णको छिनोफानो शुरु भएको थियो । त्यो क्रम सातौँ दिनसम्म जारी छ । र अर्को स्योग के रह्यो भने नेपालले दोस्रो दिनदेखि लगातार सातौँ दिनसम्म स्वर्ण जित्दै आएको छ । सातौँ दिन उनै किरण सिंहले नेपाललाई पहिलो स्वर्ण दिलाए । यस्तै महिला म्याराथनमा पनि नेपालकी पुष्पा भण्डारीले दोस्रो हुँदै रजत जितिन्। स्वर्ण भने श्रीलंकाली खेलाडीले जिते ।
पुष्पा नेपालको लागि अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा म्याराथनमा पदक जित्ने पहिलो नेपाली खेलाडी समेत बनेकी छिन् । किरण र पुष्पा दुवै विभागीय टोली एपीएफमा आबद्ध छन् ।
सागको इतिहासमै नेपालले एथ्लेटिक्समै सबैभन्दा धेर स्वर्ण जितेको यसै संस्करणमा हो । नेपालल १३औं सागमा एथ्लेटिक्सबाट कूल ३ स्वर्ण १ रजत र ४ कास्य जित्यो । किरण बाहेक नेपालका लागि एथ्लेटिक्सबाट सन्तोषी श्रेष्ठले महिला दश हजार मिट र गोपी चन्द्र पार्कीले पुरुष ५ हजार मिटर स्वर्ढ दिलाए । यस्तै पुरुष १५०० मिटरमा टंक कार्की, पुरुष १० हजार मिटरमा दिपक अधिकारी, पुरुष ५ हजार मिटरमा हरी कुमार रिमाल र पुरुष ८०० मिटरमा सोम बहादुर कुमालले कास्य जिते ।
सागमा शुरुको लगातार तीन संस्करणमा बैकुण्ठ मान्नधरले स्वर्ण जित्दै कीर्तिमान बनाएका थिए । पछि नेपालक तेक्वान्दो खेलाडी दिपक विष्टले आठौं देखि ११औं सम्मा लगातार ४ स्वर्ण जित्दै कीर्तिमान तोड ।
एथ्लेटिक्सलाई खेलहरुको राजा मानिन्छ र यस पटक नेपालले समिति स्रोत साधन र सामान्य तयारीबाट पनि ऐतिहासिक सफलता हात पारेको छ । आफ्नै भूमिका भएको र एथ्लेटिक्समा धेरै स्वर्ण जितेको श्रीलंकन खेलाडीलाई हाई अल्टिच्युडको समस्या परेकोले पनि नेपालले यस पटक ३ स्वर्ण सहित ८ पदक जित्न सफल भएको हो ।
१३औं साग शुरु हुनु ३ दिन अघि मा महिला ४०० मिटरमा दौडने खेलाडी तलसा खत्री क्याम्प छाडे कतार लागेपछि नेपाली एथ्लेटिक्समा झन् समस्या थपिएको थियो । तर १३औ सागमा नेपालले उत्कृष्ट नतिजा आत्मसाथ गर्दै गर्न सक्छौँ भन्ने देखाएको छ ।
१३औं सागको दोस्रो दिनमै १५ स्वर्ण जित्दै शानदार शुरुवात गरेको नेपालले त्यसपछि एक दिनमा कम्तीमा पनि ५ स्वर्ण जित्दै आएको थियो । तर शनिवार नेपालले जम्मा २ स्वर्ण मात्र जित्न सक्यो । थोरै स्वर्ण जितेको दिन भएपनि म्याराथनमा नेपालले सफलता हात पार्यो । यस्तै कुस्तीमा पनि नेपालले ऐतिहासिक स्वर्ण पदक हात पार्यो । जनकपुरमा भइहेको कुस्तीमा संगिता धामीले महिला ५५ केजी तौल समूहमा बंगलादेशी खेलाडी हराएर नेपाललाई स्वर्ण दिलाइन् । यो दुई स्वर्ण पछि १३औं सागमा नेपालको स्वर्ण संख्या ४३ पुगेको छ । सन् १९९९ मा नेपालमै आयोजना भएको आठौं सागमा नेपालले कीर्तिमानी ३१ स्वर्ण जितेको थियो । यसपटक त्यो कीर्तिमान पनि तोडिएको छ । साथै यस संस्करणमा नेपालका लागि २९औं स्वर्ण जितेका तेक्ववान्दोका सक्षम कार्की सागमा नेपालको सयौँ स्वर्ण जित्ने भाग्यमानी खेलाडी समेत बनेका छन् ।
साग शुरु हुनु अघि राष्ट्रिय खेलुकद परिषद्का सदस्य सचिव रमेश कुमार सिलवालले यस पटक नेपालले ५० स्वर्ण जित्ने लक्ष्य राखेको बताएका थिए । तर प्याराग्लाइडिङ अन्तिम समयमा आएर सहभागि संख्या नपुगेको भन्दै हटाइएपछि नेपालको सम्भावित ८ स्वर्ण घाटा लागेको थियो । यद्यपी बक्सिङ, स्विमिङ, जुडो फुटबल लगायत स्वर्ण आश गरिएका केही खेल बाँकी नै रहेकोले नेपालले अबको तीन दिन भित्र ९ स्वर्ण थप्न सके ५० स्वर्णको कोशेढुंगा पनि पूरा हुन सक्नेछ ।
काठमाडौं : १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग) मा नेपाल करातेमा टिम च्याम्पियन बनेको छ । मंसिर १८ गते बुधवार नेपालले साग मा सयौँ स्वर्ण पदक समेत पूरा गरेको छ । तेक्वान्दो खेलाडी सक्षम कार्की सागमा नेपालको लागि सयौँ स्वर्ण जित्ने भाग्यमानी खेलाडी बने ।
त्यसअघि नै सातदोबाटोस्थित नेशनल कराते एकेडेमीमा अनुपमा मगरले महिला ६८ केजी माथी स्वर्ण जितेपछि नेपाल १० स्वर्ण जित्दै टिम च्याम्पियन बन्यो।
करातेमा महिला ६८ केजी माथी स्वर्ण जितेकी अनुपमा मगर
करातेमा कूल १९ स्वर्णको लागि प्रतिस्पर्धा भएकोमा नेपालले सर्वाधिक १० स्वर्ण ४ रजत र ५ कास्य जित्यो । नेपाल कुनै पनि इभेन्टमा पदकबिहीन भएन ।
यस्तै पाकिस्तानले ६ र बंगलादेशले ३ स्वर्ण जित्यो ।
त्यसपछि सातदोबाटोकै नेशनल तेक्वान्दो एकेडमीमा भएको तेक्वान्दोको पुरुष ८७ केजी माथी सक्षमले पाकिस्तानी खेलाडीलाई पराजित गर्दै नेपालको लागि कोशेढुंगा बनाउदै सयौँ स्वर्ण जिते । स्वर्ण जितेपछि यो नेपालको सयौँ स्वर्ण हो नि भन्दा २३ वर्षीय सक्षमको जवाफ थियो ओ.. हो र मलाई थाहा थिएन म भाग्यमानी रहेछु । सक्षमअघि तेक्वान्दोमा संगिता बस्यालले महिला ६२ केजीमुनी स्वर्ण जितेकी थिइन् ।
उसुमा स्वर्ण जितेका दिपक हमाल
करातेमा तेक्वान्दो बाहेक बुधबार नेपालले उसुमा एक र साइक्लिङमा २ स्वर्ण जित्यो । उसमा दिपक हमालले नेपाललाई स्वर्ण दिलाए । साइकलिङतर्फ डाउनहिल च्याम्पियनसिपमा राजेश मगरले पुरुषतर्फ र निश्मा श्रेष्ठले महिलातर्फ स्वर्ण जितिन्।
साइक्लिङमा स्वर्ण जितेका निश्मा र राजेश
मंसिर १५ गते औपचारिक उद्घाटन भएको १३औं सागको दोस्रो दिन नेपालले १५ स्वर्ण जित्दै शानदार शुरुवात गरेको थियो । दोस्रो दिन ८ स्वर्ण जितेको नेपालले तेस्रो दिन बुधवार ६ स्वर्ण थप्दै सागमा स्वर्ण शतक पूरा गरेको हो ।
१९८४ पहिलोसाफगेम्स, काठमाडौं १.बैकुण्ठ मानन्धर : एथ्लेटिक्स
२.स्वर्गीय दलबहादुर रानामगर : बक्सिङ
३.स्वर्गीय पुस्कर शाही : बक्सिङ
४.पुरुष फुटबल टिम
१९८५ दोस्रोसाफ गेम्स,ढाका १. बैकुण्ठ मानन्धर : एथ्लेटिक्स
१९८७ तेस्रोसाफगेम्स, कोलकता १. बैकुण्ठ मानन्धर : एथ्लेटिक्स
२. स्वर्गीय दलबहादुर रानमगर : बक्सिङ
१९८९ चौथोसाफ गेम्स,इस्लामावाद १. चित्रबहादुर गुरुङ : बक्सिङ
१९९१ पाँचौसाफगेम्स,कोलम्बो १. अनिता श्रेष्ठ : सुटिङ
२. गीता क्षेत्री, सिजरिन शाह, पुजा थापा र निलम तुलाधर : टेबलटेनिस
१९९३ छैटौँसाफगेम्स,ढाका १. पुरुष फुटबल टिम
१९९५ सातौंसाफगेम्स,मद्रास १. टिका बोगटी : एथ्लेटिक्स
२. रमेश बस्नेत : जुडो
३. विरबहादुर राना : जुडो
४. जितबहदुर चौधरी : जुडो
१९९९ आठौंसाफगेम्स,काठमाडौं १. प्रकाश थापागमर : बक्सिङ
काठमाडौं : १३औं दक्षिण एसियाली खेलकुद सागको उद्घाटन अघि नै शुरु भएको भलिबल खेल मंगलवार भारतले दुई स्वर्ण जितेपछि सकिएको छ । मंगलवार महिला पुरुष दुवै फाइल भारतले जितेको हो ।
यस्तै घरेलु टोली नेपालले महिलातर्फ ऐतिहासिक रजत जित्दा पाकिस्तानले १ रजत र श्रीलंकाले २ कास्य जितेको छ ।
मंगलवार भएको पुरुषतर्फको फाइनलमा भारतले पहिलो सेट गुमाएपनि पुनरागमन गर्दै पाकिस्तानलाई ३-१ ले हराउदै स्वर्ण जितेको हो । यस्तै महिलातर्फ निकै प्रतिस्पर्धात्मक र र रोमाञ्चक खेलमा भारतले नेपाललाई ३-२ को सेटमा पराजित गरेको हो । पहिलो सेट भारतले २५-१७ ले सहजै जित्दै अग्रता बनाएको थियो। त्यसपछि नेपालले दोस्रो सेट २५-२३ र तेस्रो सेट २५-२१ ले जित्दै अग्रता बनायो। भारतले चौथो सेट २५-२० ले जित्दै खेल बराबरी गर्यो भने अन्तिम सेट १५-६ ले सहजै जितेर स्वर्ण जितेको हो । पुरुषतर्फ पनि भारतले पाकिस्तान विरुद्ध पहिलो सेट गुमाएर पनि पुनरागमन गर्दै लगातार तीन सेट जितेर खेल जित्यो।
नेपालको महिला टोलीले पहिलो पटक स्वर्ण जित्ने लक्ष्य राखेपनि पूरा हुन सकेन। पहिलो सेट गुमाएपनि दोस्रो र तेस्रो सेट जितेको नेपालले अन्तिम दुई सेट गुमाएपछि रजतमा चित्त बुझाउनु परेको हो ।
स्वर्ण जित्ने लक्ष्य पूरा हुन नसकेपनि नेपाले महिला भलिबलमा ऐतिहासिक रजत जितेको छ। यसअघि तीन पटक सागमा महिला भलिबलमा कास्य जितेको नेपालले यस पटक भने दोस्रो हुादै रजत जितेको हो ।
प्रशिक्ष जगदिश भट्टले रजत पदक नि नेपालको इतिहास भएको बताए । ‘सबैको अपेक्षा अनुसार नतिजा ल्याउन नसक्दा म त्यसको नैतिक जिम्मेवारी लिन्छु। तैपनि हामीले रजत जितेर सागमा अर्को इतिहास बनाएका छौँ। नेपाललाई भलिबलमा रजत दिएका छौँ।’
भारत विरुद्रध णनीति बनाएपनि सानो गल्तीले चुकेको बताए । ‘हामीलाई सबैको साथ सहयोग थियो, सबैले स्वर्ण जित्नुपर्छ भनेका थिए । त्यसअनुसारको रणनीति बनाएर मैदानमा उत्रिएका थियौँ। चौथो सेटमा हामी जितको नजिक थियौ तर सानो गल्तीहरुले हार्न पुग्यौ । खेलमा ३—४ वटा सर्भिस र २—३ वटा सामान्य बललाई नलिनु नै हारको कारण बन्यो ‘भट्टल भने।
यस्तै कप्तान अरुणा भण्डारीले साग समग्रमा राम्रो भएको बताउँदै भारतसंग पनि टक्कर दिएर खेलेको बताइन् । ‘साना गल्तीले गर्दा अन्तिम सेट हार्यौँ । तर नेपालको र भारतको स्तर फरक छ। तैपनि हामीले टक्कर दियौँ। यदी यो टिमले निरन्तर प्रशिक्षण पायो भने हामी अर्को सागमा स्वर्ण जित्छौँ।’
कास्य पदकको लागि सोमवारै भएको महिला र पुरुष दुवैतर्फको खेलमा श्रीलंकाले बंगलादेशलाई पराजित गरेको थियो ।
मंसिर १५ मा उद्घाटन भएको १३औ सागको भलिबल खेलहरु मंसिर ११ देखि नै शुरु भएको थियो । जसमा भारतले दुई स्वर्ण नेपाल र पाकिस्तानले समान १ रजत तथा श्रीलंकाले दुई कास्य जित्यो । अब भलिबलकै अर्को विभा बीच भलिबल हुन बाँकी छ । पहिलो पटक समावेश बीच भलिबल पोखरामा हुनेछ।
GRN SPORTS 